[Βίκυ Καρατζαφέρη] Και τώρα θα καλωσορίσουμε τον κ. Σπύρο Κονιτσιώτη, ο οποίος είναι καθηγητής νευρολογίας, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και πρόεδρος της Ακαδημίας Νευροεπιστημών, γιατί έχουμε πολύ σημαντικές εξελίξεις στο κομμάτι της (νόσου) Πάρκινσον.
Κ. καθηγητά, κ. πρόεδρε, καλησπέρα. Καλώς ορίσατε στον Alpha 9.89 και στην εκπομπή «This is Alpha».

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Καλησπέρα σας, κ. Καρατζαφέρη.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Πριν πούμε τα καινούρια για αυτήν την επαναστατική, όπως φαίνεται, έξυπνη συσκευή, που αναπτύξατε με άλλους συνεργάτες σας, θέλω να ξεκινήσουμε λέγοντας κάποιες εισαγωγικές πληροφορίες για τη νόσο Πάρκινσον, γιατί υπάρχουν πολλές απορίες. Οπότε ξεκινήστε να μου εξηγείτε, παρακαλώ, με απλά λόγια, σε τι συνίσταται η νόσος του Πάρκινσον, γιατί νομίζω ότι είναι κάτι πέρα από αυτό το «τρέμουλο» που νομίζουμε ότι αφορά στη νόσο.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Πολύ σωστά, δεν είναι καθόλου τρέμουλο. Το τρέμουλο είναι κάτι πολύ απλό. Η νόσος Πάρκινσον είναι κάτι πολύ πιο πολύπλοκο· είναι πάθηση του εγκεφάλου. Οφείλεται στην καταστροφή νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο, για άγνωστο λόγο, τα οποία σιγά-σιγά καταστρέφονται και πεθαίνουν. Τα κύτταρα αυτά είναι μοναδικά, δεν αναπαράγονται, δεν ξαναγίνονται. Άρα, λοιπόν, η απώλεια των κυττάρων δημιουργεί σοβαρά προβλήματα. Τα κύτταρα αυτά παράγουν μία ουσία που λέγεται «ντοπαμίνη», ευτυχώς. Έτσι, την ουσία αυτή την χορηγούμε εμείς εξωτερικά, με χάπια.
Αυτό αντιμετωπίζει αρκετά τα συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον, που να πούμε εδώ ότι δεν είναι μόνο η απλή τρεμούλα, που νομίζουν οι περισσότεροι, αλλά κυρίως μια δυσκολία στην κίνηση. Η νόσος Πάρκινσον, δηλαδή, σημαίνει μεγάλη βραδύτητα στην εκτέλεση των κινήσεων· κάποιος γίνεται πάρα πολύ σφιγμένος και αργοκίνητος. Δυσκολεύονται οι κινήσεις του.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Να ρωτήσω κάτι πρακτικό, τώρα που λέμε για το κινητικό; Θα μπορούσε να είναι σημάδι της Πάρκινσον όταν ένας άνθρωπος περπατά συρτά και κάνει πολύ μικρά βήματα, σαν να είναι άκαμπτα τα πόδια του;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ασφαλώς. Είναι πράγματι άκαμπτα τα πόδια του, ο βηματισμός δεν μπορεί να γίνει σωστά, τα βήματα είναι μικρά, δεν σηκώνονται τα πόδια από το έδαφος. Όλο το σώμα είναι ανάλογα σφιγμένο. Και τα χέρια. Δεν έχουν την σβελτάδα και την γρηγοράδα που είχαν προηγουμένως. Οι δουλειές τώρα, παίρνουν πολύ περισσότερο χρόνο για να γίνουν. Αυτό είναι το αναπηρικό σύμπτωμα της πάθησης και αντιμετωπίζεται αρκετά καλά με τα φάρμακα. Όμως, καθώς τα χρόνια περνούν και η θεραπεία συνεχίζεται, το φάρμακο παύει να έχει μια προβλέψιμη απάντηση σε όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Έτσι, ο ασθενής διακυμαίνεται. Μετά τη λήψη του φαρμάκου, μετά από ακαθόριστο χρονικό διάστημα, αρχίζει να ενεργεί το φάρμακο…

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Τι σημαίνει «ακαθόριστο χρονικό διάστημα»;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Κάποιες φορές είναι 20 λεπτά, κάποιες φορές είναι 40 λεπτά, κάποιες φορές είναι μία ώρα και κάποιες φορές δεν δρα καθόλου.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Αυτό γιατί ισχύει; Επειδή δεν το κατάλαβα, αυτό συμβαίνει, κ. καθηγητά, μετά από χρόνια χρήση του συγκεκριμένου σκευάσματος;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ακριβώς. Ευτυχώς δεν συμβαίνει από την αρχή. Ξεκινάμε, λοιπόν, την θεραπεία με την χορήγηση ντοπαμίνης σε μορφή χαπιών και, ενώ στην αρχή το αποτέλεσμα είναι συνεχές, ομαλό σε όλη την διάρκεια της ημέρας, συνέχεια, μετά από αρκετά χρόνια θεραπείας αρχίζει να συντομεύει, κατά κάποιον τρόπο. Γίνεται κάπως απρόβλεπτο. Και μάλιστα όταν δράσει το φάρμακο, η διάρκεια της δράσης διακυμαίνεται πάρα πολύ· άλλες φορές θα κρατήσει 4 ώρες, άλλες φορές 3 ώρες, άλλες φορές 2,5 ώρες και κάποιες φορές, όπως σας είπα, σε προχωρημένα στάδια, μπορεί να μην δράσει και καθόλου μία από τις πολλές δόσεις που παίρνει πια ο ασθενής κατά τη διάρκεια της ημέρας.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Είναι εκφυλιστική η νόσος;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ναι, την ονομάζουμε «εκφυλιστική» γιατί τα νευρικά κύτταρα πεθαίνουν σιγά-σιγά, για λόγο που δεν γνωρίζουμε. Έτσι, λοιπόν, αυτήν τη διαδικασία θανάτου και καταστροφής νευρικών κυττάρων την ονομάζουμε «νευροεκφύλιση». Το άλλο πολύ συχνό νευροεκφυλιστικό νόσημα είναι η νόσος Αλτσχάιμερ. Δεύτερη στη σειρά είναι η νόσος Πάρκινσον.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Στο Πάρκινσον, για το οποίο τώρα συζητάμε, αυτός ο εκφυλισμός με τι θα μπορούσε να συσχετιστεί πρακτικά, στην κλινική εικόνα του ασθενούς; Δηλαδή, τι χειρότερο μπορεί να υπάρξει από το να τρέμουν τα χέρια του ή να μην μπορεί να βαδίσει σωστά; Μπορεί να κατακλιθεί;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Δυστυχώς ναι. Εφόσον τα κύτταρα συνεχίσουν να πεθαίνουν ασταμάτητα, εάν δεν παρέμβουμε με τη θεραπεία μας, τα συμπτώματα γίνονται συνεχώς χειρότερα· άρα κάποιος γίνεται τόσο δύσκαμπτος και αργός στις κινήσεις που, πραγματικά, δεν μπορεί πια να κινηθεί καθόλου. Αυτό συνέβαινε πριν τη δεκαετία του ’70, όπου ξεκίνησε η ευρύτατη χρήση της ντοπαμίνης σαν θεραπεία, με τη δράση ενός Έλληνα νευρολόγου της Αμερικής· του Γιώργου Κοτζιά.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Ωραία πληροφορία αυτή, δεν την είχα υπόψιν μου.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Βέβαια. Πρέπει να είμαστε περήφανοι για αυτό.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Οπωσδήποτε, σίγουρα.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Είναι ο γιος του δημάρχου Κοτζιά, της Πλατείας.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Μάλιστα, καλά γονίδια ((γέλια)) και πολλή προσπάθεια και δουλειά, βέβαια, γιατί από μόνο του τίποτα δεν γίνεται.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Όχι βέβαια.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Θέλω να ρωτήσω, κ. Κονιτσιώτη. Είπατε ότι η έκβαση της νόσου μπορεί να είναι δραματική, να καταλήξει να κατακλιθεί ο ασθενής, να είναι σε ένα κρεβάτι. Θέλω να μου πείτε ποιο είναι το πρώτο σημάδι και, επειδή πιστεύουμε -καλώς ή κακώς, μάλλον κακώς- ότι το Πάρκινσον αφορά μόνο στην τρίτη και στην τέταρτη ηλικία, ισχύει ότι μπορεί να απαντηθεί και σε νεαρότερους ανθρώπους;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ασφαλώς. Και σε πολύ νέες ηλικίες. Η μέση ηλικία εμφάνισης είναι τα 60 έτη, λίγο περισσότερο στους άνδρες. Παρ’ όλα αυτά, μπορεί να εμφανιστεί σε πολύ νεότερες ηλικίες, και κάτω των 30 ετών. Στις πολύ σπάνιες αυτές περιπτώσεις, είναι γενετικής μορφής, οφείλεται σε ένα γονίδιο. Συνήθως όμως, αρχίζει στα 60-62 και σε μεγαλύτερες ηλικίες, πράγματι. Το σύμπτωμα της πάθησης δεν είναι μόνο η τρεμούλα, όπως είπαμε, το οποίο είναι και το πιο αθώο σύμπτωμα. Το κύριο σύμπτωμα είναι η βραδύτητα στις κινήσεις. Ο άνθρωπος γίνεται, προοδευτικά, όλο και πιο αργός, ανέκφραστος, μονοκόμματος…

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Ανενεργός, τελικά.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Βέβαια, πολύ. Ευτυχώς έχουμε τη θεραπεία. Η θεραπεία, με τα χρόνια, αρχίζει να μην γίνεται σταθερή.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Το κατάλαβα αυτό, αρχίζει να μην «πιάνει» όπως «έπιανε».

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημά μας. Γιατί διαφορετικά, όλα θα είχαν τελειώσει εδώ, θα ήμασταν πάρα πολύ καλά.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Θα λέγατε ότι η ηλικία έναρξης των πρώτων συμπτωμάτων προοιωνίζει, ενδεχομένως, και την εξέλιξη της νόσου; Θέλω να πω: όταν ένας άνθρωπος είναι, παραδείγματος χάριν, 30 χρονών, πράγμα σπάνιο και γενετικής αιτιολογίας, ή 60, έχει μπροστά του -θεωρητικά και καλώς εχόντων των πραγμάτων- πολλά περισσότερα χρόνια για να ζήσει. Όταν το εμφανίσει ένας ογδοντάχρονος -ασχέτως του ότι έχει ανέβει το προσδόκιμο επιβίωσης και πλέον η πιο ώριμη ηλικία καταφέρνει να ζει καλύτερα- σημαίνει ότι, ενδεχομένως, θα είναι πιο βραδεία η εξέλιξη της νόσου; Ή και αυτό το νόσημα είναι «δακτυλικό αποτύπωμα» άρα, ανά περίπτωση, έχει διαφορετικό προφίλ;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Είναι ξεκάθαρα ανά περίπτωση, πραγματικά. Και δεν υπάρχει ούτε ένας ασθενής με νόσο Πάρκινσον ίδιος με έναν άλλον, σε όλο τον κόσμο.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Εφιαλτικό δεν είναι αυτό, κ. πρόεδρε;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ναι, γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε μία καλή πρόγνωση και μία πρόβλεψη από νωρίς για το τι θα γίνει.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Δεν υπάρχει, δηλαδή, κάποια προληπτική εξέταση; Είναι κληρονομική;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Είναι κληρονομική μόνο στο 10% περίπου των περιπτώσεων.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Άρα δεν μας σώζει το να κάνουμε κάποια εξέταση, για να δούμε αν θα το πάθουμε;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Καθόλου. Για την ώρα δεν μας σώζει καθόλου, γιατί -όπως ξέρετε- δεν μπορούμε να επέμβουμε στα γονίδια, για την ώρα. Όμως, ευτυχώς, έχουν αρχίσει ήδη οι γονιδιακές θεραπείες και ίσως στο μέλλον αυτό να είναι σημαντικότερο. Για την ώρα δεν μπορούμε να το προλάβουμε. Μπορούμε όμως να ξεκινήσουμε έγκαιρα τη θεραπεία μας κι έτσι να βελτιώσουμε πάρα πολύ την ποιότητα ζωής του ασθενή, γιατί τα πρώτα χρόνια το φάρμακο είναι εντυπωσιακά αποτελεσματικό.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Είναι δυναμικό, δρα καλά.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Πάρα πολύ καλά. Με τα χρόνια όμως, αναπτύσσει αυτά τα προβλήματα. Και τότε δρα το φάρμακο, όμως η δράση του…

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Πάντως, μόνο στην κίνηση, απ’ ό,τι καταλαβαίνω, άπτεται αυτός ο νευροεκφυλισμός, ή όχι; Επηρεάζει και την ομιλία, την σκέψη;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Η ομιλία επηρεάζεται εμμέσως, λόγω της γενικότερης βραδύτητας. Μπορεί κάποιος να έχει και βραδύτητα στην ομιλία.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Στην εκφορά του λόγου;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ακριβώς, στην εκφορά όμως μόνο, του λόγου. Παρ’ όλα αυτά είναι μία πάθηση του εγκεφάλου. Είναι λογικό και σωστό, λοιπόν, να υποθέσουμε ότι επηρεάζει κι άλλες λειτουργίες, που δεν είναι κινητικές, όπως νοητικές λειτουργίες, νευροψυχολογικές λειτουργίες…

[Βίκυ Καρατζαφέρη] «Νευροψυχολογικές» τι σημαίνει;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Εννοούμε, για παράδειγμα, νευροψυχολογικά συμπτώματα, με κυριότερο αυτό της κατάθλιψης.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Άρα υπάρχουν συννοσηρότητες;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Πολλές συννοσηρότητες. Από τις ψυχολογικές, η συχνότερη, σαφέστατα, είναι η κατάθλιψη, η οποία μπορεί να προηγείται των κινητικών συμπτωμάτων της νόσου, μέχρι 3 και 4 χρόνια.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Αυτή πώς ενσκήπτει; Μπορεί να είναι απότοκο του ότι ο ασθενής αντιλαμβάνεται αυτήν την αδυναμία εκπλήρωσης απλών, καθημερινών κινήσεων ή είναι, έτσι κι αλλιώς, ένα πρώτο σύμπτωμα;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Είναι ένα πρώτο σύμπτωμα της νόσου και έχει σαφή βιολογική βάση. Σίγουρα, όταν γίνει η διάγνωση, μόνο και μόνο με την διάγνωση μιας χρόνιας νόσου, όπως κάθε χρόνιος ασθενής, ο ασθενής μπορεί να αναπτύξει κατάθλιψη λόγω αυτού του προβλήματος. Όμως, η κατάθλιψη στη νόσο Πάρκινσον έχει πολύ σαφή και μεγάλη βιολογική βάση, όπως και άλλα προβλήματα· νοητικά, δηλαδή κατανόησης του χώρου, νοητικών λειτουργιών, που είναι προβλήματα που αναπτύσσονται καθώς η νόσος προχωράει και η ηλικία μεγαλώνει.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Να βάλουμε εδώ μια άνω τελεία, γιατί πρέπει να πάμε σε μια γρήγορη διακοπή, και, επιστρέφοντας, θέλω να φτάσουμε στα πιο καινούρια και πιο ελπιδοφόρα. Να μας πείτε για αυτήν τη συσκευή που συμβάλλει καταλυτικά, απ’ ό,τι διαβάζω, στον τρόπο διαχείρισης της νόσου.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Έτσι πιστεύουμε ότι είναι.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ:

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Με τον πρόεδρο της Ακαδημίας Νευροεπιστημών, καθηγητή νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, τον κ. Σπύρο Κονιτσιώτη, συζητάμε για το Πάρκινσον. Αναλύσαμε, κ. καθηγητά – «κ. καθηγητά» ή «κ. πρόεδρε» θέλετε να σας προσφωνώ; Τι προτιμάτε;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] «Κ. καθηγητά», απλά. Εξάλλου όλοι είναι πρόεδροι στην Ελλάδα, όπως ξέρετε.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] ((γέλια)) Σωστό κι αυτό. Όπως και το «ό,τι δηλώσεις, είσαι». Αυτό δεν ισχύει βέβαια στην δική σας περίπτωση αλλά εν πάση περιπτώσει. ((γέλια))
Αναλύσαμε, λοιπόν, το προφίλ της ασθένειας, είπαμε για το κομμάτι της θεραπείας με φαρμακευτικά σκευάσματα και μας εξηγήσατε αυτήν την ιδιαιτερότητα των φαρμάκων, από ένα σημείο και μετά, να μην μπορούν να «πιάσουν» καλά τον ασθενή. Εσείς όμως, μαζί με κάποιους συνεργάτες σας, τους οποίους θέλω να μου αναφέρετε, αναπτύξατε μία συσκευή που – τι κάνει; Είναι της μόδας να λέμε «έξυπνες» συσκευές γιατί είναι έξυπνες. Μπορούν, εξ αποστάσεως, να βοηθούν τους πάσχοντες, σωστά;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ακριβώς, υπάγεται σε αυτήν την κατηγορία των «έξυπνων» και φορέσιμων συσκευών.
[Βίκυ Καρατζαφέρη] Θέλω, με πολύ απλά λόγια, να μου πείτε πόσο καιρό πήρε η έρευνα, με τι έναυσμα αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο κομμάτι της έρευνας και μετά να μου πείτε, στο δια ταύτα, πώς χρησιμοποιείται.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Σωστά. Ο λόγος που ξεκινήσαμε με αυτό είναι αυτός που σας ανέφερα προηγουμένως.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Το αδιέξοδο με τα φάρμακα;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ακριβώς. Η απάντηση στο φάρμακο διακυμαίνεται τόσο πολύ στη διάρκεια της ημέρας ώστε ο ιατρός, για να κανονίσει σωστά τη θεραπεία, πρέπει να το γνωρίζει αυτό. Έτσι, θα μετακινήσει ανάλογα τις δόσεις του φαρμάκου και την έντασή τους στη διάρκεια της ημέρας, ώστε να επιτύχει καλύτερη θεραπεία. Για να το κάνει αυτό, πρέπει να ξέρει τι ακριβώς συμβαίνει. Οι ασθενείς και οι φροντιστές προσπαθούν να μεταδώσουν αυτό το πρόβλημα δια του τηλεφώνου πολλές φορές, και ειδικά εν μέσω πανδημίας, και αυτό δεν είναι κατορθωτό. Ο ιατρός δεν μπορεί να έχει μια εικόνα του πώς διακυμαίνονται τα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της ημέρας κι έτσι υπάρχει ένα προφανές κενό.
Με αυτήν τη βάση λοιπόν, σε συνεννόηση με τον καθηγητή Βιοϊατρικής Τεχνολογίας και Πληροφορικής, κ. Φωτιάδη, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, πριν από σχεδόν 15 χρόνια, ξεκινήσαμε αυτήν την προσπάθεια να φτιάξουμε μία συσκευή που να καταγράφει εύκολα, ασύρματα, φορέσιμα -να την φοράει, δηλαδή, ο ασθενής- όλα τα συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον και να τα μεταδίδει στον ιατρό, όπου κι αν αυτός βρίσκεται, με έναν τρόπο κατανοητό, ώστε να μπορεί να κάνει τη δουλειά του. Αυτή, λοιπόν, ήταν μια μακρά πορεία στον χρόνο. Και τώρα, μετά από σχεδόν 15 χρόνια, είμαστε στην ευχάριστη θέση αυτή η συσκευή να είναι πια μία ιατρική συσκευή, πιστοποιημένη ως τέτοια.
Είναι, νομίζω, από τις ελάχιστες -για να μην πω η μόνη- ιατρική συσκευή που αναπτύχθηκε και κατασκευάζεται πλήρως στην Ελλάδα, και πηγαίνει σε όλο τον κόσμο, βέβαια.
[Βίκυ Καρατζαφέρη] Αντίστοιχες συσκευές υπάρχουν σε χώρες του εξωτερικού; Ή αυτό είναι ένα βήμα πιο μετά, επειδή είναι κάτι καινούριο είναι πιο εξελιγμένη;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Είναι σαφέστατα, όχι μόνο η πιο εξελιγμένη, αλλά είναι η συσκευή που παρέχει την καλύτερη ποιότητα πληροφοριών για τον νευρολόγο, ώστε να κάνει καλύτερη τη θεραπεία της νόσου Πάρκινσον, μακρά από οποιαδήποτε άλλη παρόμοια προσπάθεια.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Αυτήν τη συσκευή τη φοράει ο ασθενής; Τη φέρει πάνω του ή τοποθετείται με τη βοήθεια κάποιας επέμβασης;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Όχι, καθόλου.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Γιατί έχουμε ακούσει για άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις ότι υπάρχουν κάποιες επεμβάσεις και ότι μπαίνουν κάποιες μικροσυσκευές…

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Και στη νόσο Πάρκινσον υπάρχει επέμβαση, όπου τοποθετείται στον εγκέφαλο ένα ηλεκτρόδιο. Αυτή είναι μία επέμβαση, ανοίγεται, ουσιαστικά, μία τρύπα στο κεφάλι του ασθενή. Καμία σχέση. Η συσκευή μας είναι αισθητήρες, monitors, τα οποία έχουν τη μορφή ρολογιού και τα φοράει με ένα λουράκι πάρα πολύ εύκολα, στα χέρια του -ένα στο ένα χέρι και ένα στο άλλο- και στα πόδια του -ένα στο ένα πόδι και ένα στο άλλο- και ένας πέμπτος αισθητήρας, που τον φοράει κάπου στον κορμό, στη ζώνη ή στην τσέπη του. Οι συσκευές αυτές είναι σαν ρολόι και φοριούνται με ένα λουράκι. Δεν έχουν καλώδια, δεν έχουν σύρματα για να επικοινωνούν μεταξύ τους, δεν έχουν κουμπιά που πρέπει να πατήσεις, δεν έχουν τίποτε. Μόλις τα φορέσει ο ασθενής αρχίζουν να καταγράφουν και ο ασθενής είναι ελεύθερος…

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Είναι σαν τα trackers που μετρούν τα βήματα, μόνο που αυτή μετράει τα συμπτώματα. Το εξαπλουστεύω τρομερά, απλά για να καταλάβουμε…

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ακριβώς, έχει μέσα πολλούς αισθητήρες, οι οποίοι καταγράφουν όλων των ειδών τις κινήσεις και τις μεταφράζουν μέσω πολύπλοκων αλγορίθμων, αυτών που λέγονται «machine learning» και τελικά δημιουργούν μία αναφορά συμπτωμάτων, οπτική κυρίως, που τη μεταδίδουν στον ιατρό, ο οποίος μπορεί να τη δει στον υπολογιστή του, όπου κι αν βρίσκεται στον κόσμο, με έναν πολύ κατανοητό τρόπο. Ο ασθενής κινείται φυσιολογικά, όπως κάθε μέρα. Κάνει όλες του τις δραστηριότητες στον φυσικό του χώρο, στο σπίτι του ή όπου αλλού είναι. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί τον βλέπουμε στον φυσικό του χώρο.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Επίσης, πολλές φορές, δεν μπορεί να μετακινηθεί αν είναι προχωρημένης ηλικίας, οπότε αυτό του λύνει τα χέρια.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ναι. Και ιδίως τώρα, τις ημέρες της πανδημίας, το πρόβλημα αυτό διογκώθηκε όσο δεν το περιμέναμε· πολύ περισσότερο. Άρα, λοιπόν, η ανάγκη για τη συσκευή αυτή, ιδίως στην εποχή μας, είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Έτσι, οι ασθενείς δεν χρειάζεται να έρχονται στο νοσοκομείο με τόσους κινδύνους, ασθενείς με δυσκολία στη μετακίνηση. Τώρα μπορούμε να δούμε με εξαιρετική ακρίβεια και μεγάλη παραστατικότητα το τι ακριβώς συμβαίνει καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, σε σχέση με το πότε πήρε το φάρμακό του, ποιο φάρμακο ήταν, τι αποτέλεσμα είχε στον ασθενή. Βλέπουμε σχεδόν όλα τα συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον και μετά, πολύ εύκολα, μπορεί ο ιατρός, έχοντας πλέον ακριβή εικόνα του τι συμβαίνει, να ενημερώσει τον ασθενή και να του προτείνει την κατάλληλη αλλαγή στη θεραπεία του. Με αυτόν τον τρόπο η θεραπεία του ασθενή γίνεται πολύ καλύτερη, όσο δεν ήταν ποτέ.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Αυτή η συσκευή, να τολμήσω να ρωτήσω τι κόστος έχει κι αν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Για την ώρα όχι. Σε καμία χώρα του κόσμου –με πιθανή εξαίρεση την Γερμανία όπου πιστεύουμε πως, σε συνεργασία με τον κύριο ασφαλιστικό οργανισμό της χώρας, θα αποζημιώνεται για έναν αρκετά μεγάλο αριθμό ασθενών. Στην Ελλάδα ακόμη. Οπότε η χρηματοδότηση και το κόστος διαφέρει ανάλογα με τη χώρα, φυσικά, και τον τρόπο που θα γίνει.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Θέλω να μου πείτε, λοιπόν, τι κάνουμε εμείς στην Ελλάδα· επιβαρύνεται ο εκάστοτε ασθενής;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Το πρότυπο σε όλες τις χώρες, σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας και διάθεσής της, είναι πως η συσκευή είναι διαθέσιμη για τον ασθενή, δηλαδή την προμηθεύεται ο κάθε ασθενής.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Από πού; Απευθείας από την εταιρία κατασκευής;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ακριβώς. Βρίσκεται στο εμπόριο και θα την πάρει κατευθείαν από την εταιρία κατασκευής, η οποία μπορεί, φυσικά, να του τη στείλει οπουδήποτε και αν βρίσκεται και να του δείξει τον πολύ απλό τρόπο με τον οποίο τη φοράει και φορτίζει τους φορτιστές κάποια στιγμή το βράδυ.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Υπάρχει κάποια επιβάρυνση και για τον ιατρό, δεδομένου ότι θα πρέπει, φαντάζομαι, να έχει κάποιο… Μέσα από τον υπολογιστή του κατεβάζει μια εφαρμογή για να παρακολουθεί ή πρέπει να έχει ένα κόστος;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Όχι, καθόλου. Ο ιατρός δεν έχει καμία επιβάρυνση, και την αναφορά των συμπτωμάτων τη βλέπει εύκολα μέσα από τον υπολογιστή του, από μία εφαρμογή στο Internet, στην οποία, φυσικά, μπαίνει με τους προσωποποιημένους κωδικούς του, όπως απαιτείται, γιατί πρόκειται για ιατρική πληροφορία. Η εταιρία συμμορφώνεται με όλα τα πρότυπα προστασίας προσωπικών δεδομένων, σε υψηλότατο βαθμό. Έτσι, ο ιατρός μπαίνει στην εφαρμογή αυτή και βλέπει, από οπουδήποτε υπάρχει πρόσβαση σε Internet, πάρα πολύ ωραία, τα αποτελέσματα του κάθε ασθενή του. Κάθε ιατρός μπορεί να έχει πολλούς ασθενείς που παρακολουθεί με αυτόν τον τρόπο.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Άρα, επί της ουσίας, αφού παρακολουθηθεί από τον ιατρό του, ένας ασθενής μεγάλης ηλικίας που δεν έχει εξοικείωση με τις έξυπνες συσκευές, πώς θα καταλάβει τι πρέπει να κάνει; Μιλάνε μετά στο τηλέφωνο, ας πούμε, και του εξηγεί κάποια πράγματα;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ακριβώς. Εφόσον ο ιατρός δει την αναφορά από τη συσκευή, στην οθόνη του και καταλάβει ποιο είναι το πρόβλημα, θα τηλεφωνήσει στον ασθενή του - πολλές φορές και ο ίδιος ο ασθενής θα τηλεφωνήσει ρωτώντας- και θα του προτείνει την κατάλληλη τροποποίηση της θεραπείας. Είναι πολύ ενδιαφέρον, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, ο ασθενής να ξαναβάλει τη συσκευή ώστε ο ιατρός να βεβαιωθεί για το αποτέλεσμα της παρέμβασης που έκανε· ακόμη ένα όφελος της συσκευής. Ο ιατρός δεν επιβαρύνεται καθόλου, φυσικά.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Ωραία. Είναι κι αυτή σημαντική παράμετρος και θέλω να τα λύνουμε, γιατί είμαι βέβαιη πως υπάρχει πολύς κόσμος που ενδιαφέρεται να μάθει. Δεν μου είπατε ακριβώς το κόστος, βέβαια.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Δεν ξέρω αν θα πρέπει να αναφερόμαστε σε κόστος, σε δημόσια επικοινωνία. Μπορεί να τηλεφωνεί ο κάθε ασθενής ή να επικοινωνεί με mail με την εταιρία.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Θα του δώσουν τηλεφωνικά ή με mail την πληροφορία;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Βεβαίως. Η εταιρία λέγεται «PD Neurotechnology». Από το «Parkinson’s Disease» είναι το «PD».
«PD Neurotechnology». Υπάρχει site στο Internet με είσοδο για τους ασθενείς, με πληροφορίες, με τηλέφωνο που μπορούν να καλούν, οπότε θα τους εξηγηθεί με ποιον τρόπο μπορούν να το προμηθευτούν

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Σε ποιες άλλες χώρες διατίθεται;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Διατίθεται ήδη σε πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Δεν έχει φτάσει ακόμη στην Αμερική, πιστεύουμε ότι θα είναι διαθέσιμη στο τέλος αυτού του έτους. Φυσικά διατίθεται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, γιατί είναι μία διεθνής εταιρία. Η συσκευή θα διατεθεί, σιγά-σιγά, σε όλο τον κόσμο.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Θέλω να μου πείτε αν υπάρχει, δεδομένου ότι εσείς οι ερευνητές δεν σταματάτε ποτέ να ψάχνετε και να βάζετε επόμενους στόχους, ποιο είναι το επόμενο στην στοχοθεσία και αν ήδη έχετε ξεκινήσει να κάνετε κάτι ακόμα.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Φυσικά. Μπορούμε να επεκτείνουμε την χρήση· μέχρι τώρα ο ασθενής δεν φοράει τη συσκευή το βράδυ, στον ύπνο του. Για λόγους πρακτικούς αλλά και επειδή είχαμε αποφασίσει από την αρχή να επικεντρωθούμε μόνο στα ημερήσια συμπτώματα. Θα υπάρχει μία version της συσκευής όπου θα καταγράφει και νυκτερινά συμπτώματα, που είναι πολύ ενδιαφέροντα.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Ενώ κοιμάται ο ασθενής, δηλαδή, έχει συμπτώματα; Έχει τρέμουλο;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Ναι, έχει συμπτώματα, αρκετά και διαφορετικά από της ημέρας, στη διάρκεια της νύκτας, που και αυτά είναι προβληματικά.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Όπως;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Αυτό που ονομάζουμε «σύνδρομο ανήσυχων ποδιών» και περιοδικές κινήσεις των ποδιών, στον ύπνο. Μία διαταραχή που ονομάζεται «διαταραχή ύπνου REM» όπου, χονδρικά, κάποιος κάνει κινήσεις στον ύπνο του, που σχετίζονται με το περιεχόμενο των ονείρων που βλέπει.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Αυτό είναι σημάδι της Πάρκινσον; Γιατί έτσι όπως το ακούω…

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Όχι, μην τρομάζετε.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Δεν τρομάζω, όμως μου ακούγεται οικείο. Σαν να έχω ακούσει να το παθαίνουν και άνθρωποι νεότεροι, που δεν έχουν Πάρκινσον.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Το παθαίνουν και νεότεροι άνθρωποι που δεν έχουν Πάρκινσον. Παρ’ όλα αυτά σε μεγάλες ηλικίες και στη νόσο Πάρκινσον είναι πάρα πολύ χαρακτηριστικό.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Είναι λίγο τρομακτικό αυτό για τον άνθρωπο που κοιμάται δίπλα στον πάσχοντα. Δηλαδή να σηκωθείς το βράδυ… Τώρα το διακωμωδώ, αλλά το λέω με την έννοια του να δεις τον άνθρωπό σου να κινείται σαν να ζει live κάτι από το όνειρο είναι, νομίζω, πραγματικά τρομακτικό.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Είναι. Και καμιά φορά μπορεί να βγάζει και ήχους, είναι δυσάρεστο αυτό γενικότερα. Δεν είναι ωραίο, το βράδυ. Και μπορεί να τραυματιστεί ο διπλανός, να τον χτυπήσει ο ασθενής με τις απότομες κινήσεις που κάνει.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Υπάρχει βιαιότητα, δηλαδή, στις κινήσεις;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Πολλές φορές τα όνειρα που βλέπουμε είναι, δυστυχώς, βίαια και τρομακτικά. Κυνηγάμε, μας κυνηγάνε, προσπαθούμε να προφυλαχθούμε.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Τα φάρμακα δεν βοηθούν στον κατευνασμό την νύκτα;

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Μόνο λίγο, μόνο εν μέρει. Διότι έχει χαλάσει αυτός ο μηχανισμός που υπάρχει σε όλους μας, όταν βλέπουμε τέτοια όνειρα παραλύουμε, ακριβώς για να μην κάνουμε αυτές τις κινήσεις. Στο πλαίσιο της νόσου ο μηχανισμός αυτός χάλασε.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Μάλιστα.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Κι έτσι κάνουμε κινήσεις, σχετιζόμενες φυσικά με το όνειρο, που κανονικά δεν θα έπρεπε να κάνουμε.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Οπότε, λοιπόν, το επόμενο στάδιο, καλώς εχόντων των πραγμάτων, είναι το βράδυ, η ώρα του ύπνου.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Βεβαίως. Φτιάχνουμε και μία ακόμη παραλλαγή, πολύ σημαντική πιστεύω, που θα βοηθήσει τους ιατρούς που προσπαθούν να ρυθμίσουν τον διεγέρτη, δηλαδή τη συσκευή που είπαμε πριν ότι, πολλές φορές, τοποθετούμε ένα ηλεκτρόδιο στον εγκέφαλο, σε κάποιους ασθενείς με νόσο Πάρκινσον. Το ηλεκτρόδιο αυτό, που τοποθετείται σε άλλες περιπτώσεις βέβαια, θέλει εξωτερική ρύθμιση μετά, που καμιά φορά είναι χρονοβόρα και δύσκολη. Πιστεύουμε ότι με μία παραλλαγή της συσκευής θα μπορέσουμε να διευκολύνουμε πάρα πολύ τη διάρκεια και την ποιότητα της ρύθμισης του ηλεκτροδίου. Αυτό όμως είναι ένα ερευνητικό σχέδιο για το μέλλον, ας μην πούμε περισσότερες λεπτομέρειες τώρα.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Θα έχουμε την ευκαιρία κάποια στιγμή, όταν προχωρήσουν τα πράγματα, να τα ξαναπούμε.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Όταν προχωρήσει. Γιατί όχι;

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Σας ευχαριστώ πολύ και να πάνε όλα καλά.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Σας ευχαριστώ κι εγώ.

[Βίκυ Καρατζαφέρη] Συγχαρητήρια για το επίτευγμα.

[Σπύρος Κονιτσιώτης] Σας ευχαριστώ, καλό απόγευμα.

Απομαγνητοφώνηση: Glossima & Wehrheim